Logo


 

Nieuwe wet ook voor ouderinitiatieven

Geplaatst op 02-07-2021  -  Categorie: Wooninitiatieven

Ouder- en wooninitiatieven moeten aan de slag met nieuwe wet

Deze nieuwe wet, de Wet bestuur en toezicht rechtspersonen (Wbtr), regelt de kwaliteit en toezicht bij rechtspersonen. Veel ouder- en wooninitiatieven zijn ondergebracht in een vereniging of stichting. Die nieuwe wet gaat ook ouderinitiatieven aan. Het gaat om een nieuwe wet die officieel 1 juli 2021 ingaat. Het bestuur hoeft nog niet direct in ctie te komen.  Er is een overgangsperiode van 5 jaar. In die tijd kan het bestuur nagaan of de statuten moeten worden aangepast.  

 

De Wet bestuur en toezicht rechtspersonen (WBTR) is bedoeld om bestuur en toezicht van verenigingen en stichtingen te verbeteren. Er zijn regels opgesteld over taken, bevoegdheden, verplichtingen en aansprakelijkheid. De overheid wil met de wet voorkomen dat wanbestuur, onverantwoordelijk financieel beheer, zelfverrijking, misbruik van posities en andere ongewenste activiteiten verenigingen en stichtingen schaden. Helaas blijken zaken als ‘een greep uit de kas’ en ‘vriendjespolitiek’ vaker voor te komen dan velen denken. De wet gaat dat tegen door procedures en verantwoordelijkheden met elkaar te bespreken en vast te leggen.

 

Vijf maatregelen

Vijf maatregelen staan centraal in deze wet:

  1. Voor de vereniging en de stichting wordt een wettelijke grondslag gegeven voor:
    a. een monistisch bestuursmodel, dit is een bestuur met uitvoerende én niet-uitvoerende bestuurders in één bestuur;
    b. een dualistisch bestuursmodel, dit is een bestuur met 2 organen, namelijk een bestuur én een raad van commissarissen en een raad van toezicht. Er zijn regels gemaakt voor de taakvervulling van commissarissen of leden van de raad van toezicht en voor niet-uitvoerende bestuurders. Deze leden moeten:
    – toezicht houden op het beleid van het bestuur en de algemene gang van zaken;
    – het bestuur of de uitvoerende leden adviseren.

     

    De bepalingen voor het monistisch bestuursmodel gaan nog niet in per 1 juli 2021, deze volgen later. De Wbtr verplicht niet tot het instellen van een toezichthoudend orgaan. Verenigingen en stichtingen kunnen er ook voor kiezen om alléén een bestuur met uitvoerende bestuursleden te hebben, dus zonder een monistisch of dualistisch bestuursmodel. Dan geldt maatregel 1 niet voor hen. Is het toezicht nu wel geregeld, dan geldt de maatregel wel.

  1. Voorkomen van tegenstrijdig belang. Wanneer bestuurders en commissarissen van verenigingen en stichtingen een tegenstrijdig belang hebben, mogen zij niet deelnemen aan de besluitvorming. Denk hierbij aan een persoonlijk belang van een bestuurder dat strijdig is met het belang van de vereniging of stichting.
  2. Aansprakelijkheid bij een onbehoorlijke taakvervulling. Er worden regels gegeven voor aansprakelijkheid van bestuurders en commissarissen van verenigingen en stichtingen in geval van faillissement wegens onbehoorlijke taakvervulling. Bekijk of deze uitbreiding van de aansprakelijkheid nog onder de dekking van je bestuurdersaansprakelijkheidsverzekering valt.
  3. De rechter krijgt meer beoordelingsvrijheid om een bestuurder of commissaris van een stichting te ontslaan. Bijvoorbeeld vanwege taakverwaarlozing. Dit is als het Openbaar Ministerie of een belanghebbende daar om verzoekt.
  4. De statuten moeten een regeling bevatten:
    a. voor ontstentenis (bv. overlijden, ontslag) of belet (bv. ziekte of tijdelijk niet functioneren) van bestuurders en commissarissen en
    b. dat een bestuurder of commissaris niet meer stemmen kan uitbrengen dan de andere bestuurders of commissarissen tezamen.
  5. ontroleer wat er in jullie statuten is opgenomen over bovenstaande punten. Neem zo nodig contact op met een notaris over de mogelijke gevolgen.

Acties
In bepaalde gevallen zal het nodig zijn om de statuten aan te passen. Dit kan bij de notaris.

Bevatten de statuten van het bestaande initiatief geen regeling over ontstentenis of belet van bestuurders of toezichthouders? Dan moet dit wel opgenomen worden in de statuten. Dit moet vanaf 1 juli 2021 bij de eerstvolgende statutenwijziging.

Onderzoek in de bestaande statuten hoe het stemrecht is geregeld. Omdat één bestuurder of commissaris niet meer stemmen mag uitbrengen dan de andere bestuurders of commissarissen tezamen. Dan moet dit ook geregeld worden bij de eerstvolgende statuten wijziging. Na 5 jaar kan geen beroep meer worden gedaan op de oude regeling.

Is sprake van een nieuwe stichting of vereniging na 1 juli 2021? Dan moeten zij een regeling opnemen voor ontstentenis en belet. En een regeling dat één bestuurder of commissaris niet meer stemmen kan uitbrengen dan alle andere bestuurders of commissarissen tezamen.

 

Via deze link vindt u een factsheet van de landelijke overheid over de Wbtr.